4.7 EU Taxonomy – Eligibility

De EU-Taxonomy is een nieuwe Europese regelgeving die van grote ondernemingen vraagt transparant te zijn over de ecologische duurzaamheid van hun activiteiten en bijbehorende financiële stromen. Dit maakt inzichtelijk welk deel van de economische activiteiten van ondernemingen kan worden aangemerkt als een activiteit die bijdraagt aan de milieudoelstellingen van de EU. Van het Havenbedrijf Rotterdam wordt verwacht dat wij deze informatie per verslagjaar 2025 delen. Wij hebben vanuit onze voortrekkersrol besloten vanaf verslagjaar 2022 te communiceren over onze activiteiten die zijn opgenomen in de klimaatannexen van de EU-Taxonomy. 

De Europese Commissie classificeert ecologisch duurzame activiteiten in zogenoemde ‘annexen’. Er zijn zes groepen van activiteiten die volgens de EU ecologisch duurzaam zijn; gerelateerd aan de zes EU-milieudoelstellingen: klimaatmitigatie (concreet: emissiereductie), klimaatadaptatie (concreet: beperking risico’s klimaatverandering), water, circulaire economie, verontreiniging en biodiversiteit. In deze annexen staan ook de criteria waaraan een activiteit moet voldoen voordat we het mogen classificeren als ecologisch duurzaam. De annexen voor klimaatmitigatie en klimaatadaptatie gelden al. De annexen voor de overige vier milieudoelstellingen zijn in ontwikkeling.

De EU hanteert twee stappen in de classificatie van ecologisch duurzame activiteit:

• Stap 1: Taxonomy-eligible–activiteiten die op een annexlijst voorkomen en in aanmerking komen voor taxonomy-alignment;

• Stap 2: Taxonomy-aligned–activiteiten die voldoen aan de criteria, zoals beschreven in de annex en die volgens de EU ecologisch duurzaam zijn.

De criteria om te worden geclassificeerd als taxonomy-aligned houden in dat een activiteit een significante bijdrage aan een milieudoelstelling levert, terwijl het de andere milieudoelstellingen niet schaadt en voldoet aan specifiek voorgeschreven sociale minimumvereisten op het gebied van mensenrechten.

Klimaatmigitatie en klimaatadaptatie

De annexen voor klimaatmitigatie en klimaatadaptatie zijn de enige in werking. Daarom presenteren wij alleen taxonomy-eligibility op deze twee milieudoelstellingen. In lijn met de verwachting van de EU delen wij het aandeel taxonomy-eligible activiteiten in onze omzet, OpEx (operationele uitgaven) en CapEx (kapitaaluitgaven).

De milieudoelstellingen op klimaat kennen drie categorieën klimaatactiviteiten: koolstofarme-, transitie- en faciliterende activiteiten. Koolstofarme activiteiten zijn ecologisch duurzaam en leveren een directe bijdrage aan het behalen van de klimaatdoelstellingen (bijvoorbeeld zonne-energie). Transitie-activiteiten zijn activiteiten met een nu nog hoge CO₂-uitstoot, maar waarvan wordt verwacht dat deze in de toekomst koolstofarm worden (bijvoorbeeld productie van cement). Faciliterende activiteiten ondersteunen de transitie naar koolstofarme activiteiten (bijvoorbeeld faciliteiten voor energieopslag).

We merken op dat de lijst van ecologisch duurzame activiteiten in de EU-Taxonomy niet uitputtend is. De huidige taxonomy erkent een deel van onze activiteiten ‘nog’ niet. Ter illustratie: verhuur van gebouwen is beschouwd, maar verhuur van terreinen - een groot deel van onze omzet in de vorm van contractopbrengsten - niet. De onderstaande cijfers laten daarmee een beperkt beeld van onze duurzame activiteiten zien. In het hoofdstuk ‘Energietransitie’ laten we zien dat we aan veel projecten werken die onze haven duurzaam moeten maken; niet al deze activiteiten zijn opgenomen in een annex. 

Proces

Voor de bepaling van taxonomy-eligibility op klimaatmitigatie en -adaptatie houden wij de EU-annexen voor klimaatmitigatie en klimaatadaptatie (C(2021)2800, juli 2021) aan. De EU beschrijft een taxonomy-eligible activiteit als volgt: ‘een economische activiteit die wordt beschreven in (…) Verordening (EU) 2020/852 [de 'taxonomieverordening', juni 2020], ongeacht of die economische activiteit aan een of alle technische screeningcriteria eisen voldoet in de gedelegeerde handeling'. Voor de taxonomy-eligibility-classificatie hebben wij onze economische activiteiten langs de beschrijving van ecologisch duurzame activiteiten in deze annexen gehouden. Dit houdt in dat we nog niet hebben gekeken naar de technische screeningcriteria (substantiële bijdrage aan klimaatmitigatie/-adaptatie en ‘do no significant harm’); deze zullen wij in acht nemen bij de bepaling van taxonomy-alignment in een toekomstig jaarverslag.

Onze financiële stromen in de CapEx bestaan vaak uit verschillende activiteiten die tezamen het realiseren van een project of asset betreffen; te denken valt aan het aanleggen van een weg waarbij ook riolering wordt aangelegd. Ook bevatten projecten doorgaans kosten samenhangend met de aanbesteding, vergunningverstrekking en engineering, die worden mee geactiveerd. Wij hebben onze CapEx projecten (en totale projectkosten) als geheel beoordeeld en geclassificeerd, op basis van het dominante karakter van het project of op te leveren object. Dit betekent dat wij de onderliggende activiteiten niet separaat hebben gecodeerd. De codering van projecten van 5 miljoen euro of meer met een indicatie dat er verschillende activiteiten onder vallen, hebben wij kwalitatief gevalideerd door deskundig oordeel. Wij zijn van mening dat wij met deze aanpak een waarheidsgetrouw getal delen.

Taxonomy-eligible-activiteiten in onze omzet

De berekening van de omzet taxonomy-eligibility betreft volgens de EU de omzet uit producten of diensten (inclusief immateriële activa) die kunnen worden geclassificeerd als taxonomy-eligible, gedeeld door de totale omzet.

Wij classificeren onze omzet uit havengelden als taxonomy-eligible. Wij doen dit omdat wij deze omzet zien als het directe gevolg van het exploiteren van waterwegen, haven- en rivierwerken en het verlenen van diensten en toezichtactiviteiten. Daarnaast zijn er nog huurinkomsten uit onze vastgoedportefeuille die we ook als taxonomy-eligible classificeren. Omzet uit de verhuur van de terreinen hebben we niet kunnen classificeren als taxonomy-eligible, omdat deze categorie (nog) niet in de EU-taxonomy voor komt.

Onderstaande tabel toont de categorieën waarop het Havenbedrijf Rotterdam taxonomy-eligible omzet heeft en de bijbehorende omzet voor 2022.

Taxonomy-eligible activiteiten in onze OpEx

Onder taxonomy-eligible OpEx verstaat de EU:

• OpEx van assets of processen gerelateerd aan taxonomy-eligible omzet activiteiten;

• OpEx van CapEx investeringen om taxonomy-eligible-activiteiten -aligned te maken (binnen 5 jaar) of om taxonomy-aligned activiteiten uit te breiden;

• OpEx van assets of processen die taxonomy-eligible zijn, of zijn gerelateerd aan individuele maatregelen die emissiereductie ondersteunen (binnen 18 maanden).

De OpEx die we hebben meegenomen als taxonomy-eligible zijn: onderhoud en reparatie van onze vloot, leasekosten van onze bedrijfsauto’s en onderhoud van gebouwen uit onze vastgoedportefeuille. Brandstofkosten voor de vaartuigen konden we niet classificeren als taxonomy-eligible OpEx. Ook onderhoudsbaggerkosten zijn uitgesloten van de EU taxonomy en kunnen we derhalve niet meerekenen als taxonomy-eligible OpEx. 

De taxonomy-eligible OpEx worden gedeeld door de totale OpEx. Voor de totale OpEx hanteert de EU een nauwere definitie dan de Dutch GAAP, namelijk niet-gekapitaliseerde kosten voor research & development (inclusief training), korte-termijn huur, onderhoud, renovatie en andere directe uitgaven in verband met het dagelijkse onderhoud voor het effectief werken van materiële vaste activa (PPE). Personeelskosten worden hierin niet meegerekend.

Onderstaande tabel toont de categorieën waarop het Havenbedrijf Rotterdam taxonomy-eligible OpEx heeft en de bijbehorende OpEx voor 2022.

Taxonomy-eligible-activiteiten in onze CapEx

Taxonomy-eligible CapEx stromen classificeert de EU als:

• CapEx van assets of processen gerelateerd aan taxonomy-eligible omzet activiteiten;

• CapEx van investeringen om taxonomy-eligible-activiteiten -aligned te maken (binnen 5 jaar); of om taxonomy-aligned activiteiten uit te breiden;

• CapEx van assets of processen die taxonomy-eligible zijn of zijn gerelateerd aan individuele maatregelen die emissiereductie ondersteunen (binnen 18 maanden).

Dit bedrag wordt gedeeld door het totaal aantal CapEx investeringen in materiële en immateriële activa tijdens het boekjaar vóór afschrijvingen, amortisatie en herwaarderingen.

Het Havenbedrijf Rotterdam investeert de komende jaren honderden miljoen euro's in de Rotterdamse haven. Het grootste deel hiervan is ten behoeve van de waterzijde infrastructuur; dit is dan ook het merendeel van onze taxonomy-eligible CapEx. De gemaakte CapEx kosten voor baggerwerkzaamheden als onderdeel van aanleg of onderhoud van waterzijde infrastructuur rekenen wij mee als taxonomy-eligible. Dit omdat het baggeren in het kader van CapEx projecten eenmalige activiteiten betreft ten behoeve van het creëren of permanent functioneel verbeteren van de infrastructuur.

Verdere substantiële taxonomy-eligible CapEx activiteiten zijn investeringen in weg- en spoorinfrastructuur, het aanbrengen van ledverlichting in het Rotterdamse haven- en industriecomplex en gekapitaliseerde kosten voor onderhoud van onze vaartuigen en gebouwen in onze vastgoedportefeuille. Onze taxonomy-eligible CapEx investeringen omvatten ook kapitaalstortingen aan bepaalde deelnemingen, zoals Nextlogic, ZES en Porthos.  

Onderstaande tabel toont de categorieën waarop het Havenbedrijf Rotterdam taxonomy-eligible CapEx heeft en de bijbehorende CapEx voor 2022.