Natuur in de haven
In de haven hebben we te maken met een breed palet aan natuur. Rondom de haven liggen beschermde natuurgebieden, de Natura 2000-gebieden en gebieden van het natuurnetwerk Nederland (NNN). Onderstaande afbeelding toont deze beschermde gebieden (Natura 2000 en NNN).
Bij het ontwikkelen van de haven houden we rekening met de beschermde plant- en diersoorten, de natuurwaarden en biodiversiteit. Het Rotterdamse haven- en industriecomplex heeft een aantal gebieden die we als natuurgebied of natuurlijk terrein hebben ingericht en volgens specifieke ecologische doelen beheren.
In 2022 formuleerden we de doelstelling om biodiversiteit in de haven in 5 jaar te verhogen met 5%. Dit meten we door middel van een representatieve steekproef die inzicht geeft in de soortensamenstelling, verspreiding en ontwikkeling van aantallen dagvlinders, sprinkhanen, bijen en planten op grazige vegetaties in de buitenruimte en op leidingstroken. Een overzicht van de in 2023 aangetroffen soorten vindt u hier.
Jan Putters is vanuit het Havenbedrijf Rotterdam verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de buitenruimte van de haven. Hij weet alles van wat er groeit, bloeit en vliegt in het havengebied.
Natuurbehoud in 2023
Ter verbetering van de natuur realiseerden we in 2023 een eigen boomkwekerij in de haven. De kwekerij biedt ruimte aan vogels en insecten. Als de bomen groot genoeg zijn, gebruiken we ze om andere bomen te vervangen of nieuwe locaties in te richten.
In de haven zijn speciaal ingerichte plekken waar meeuwen in alle rust kunnen broeden, zonder bedreiging door de vos, en tegelijkertijd geen overlast veroorzaken voor de bedrijven in de haven. Dit doen we samen met natuurorganisaties en andere zeehavens in de delta om de populatie grote meeuwen op lange termijn gezond te houden.
Ook het watermilieu heeft onze aandacht. In 2023 heeft Stichting ARK in de Rotterdamse haven weer jonge platte oesters ‘gevangen’ om ze vervolgens te verhuizen naar de Noordzee om daar een begin te maken met een nieuw schelpdierrif. BlueLinked B.V. heeft met steun van ons zogenaamde ‘reef boosters’ (kunstmatige riffen) in het Yangtzekanaal toegepast als pilot voor het project Better Oyster Outplacement & Seeding Techniques (BOOST).
Tenslotte zijn we in 2023 met ons nieuwe onderhoudsprincipe gestart, dat uitgaat van zo veel mogelijk ecologisch beheer van de buitenruimte. Dat uit zich ook in het nieuwe onderhoudscontract waarin met de contractant harde afspraken zijn gemaakt over verbetering van de biodiversiteit in de haven.
Natuurcompensatie Voordelta
Ten behoeve van de aanleg van Maasvlakte 2 in het Natura 2000-gebied Voordelta is destijds afgesproken om in een gebied dat 10 maal groter is dan het opgespoten en drooggelegde gebied 10% kwaliteitsverbetering te realiseren. Aan het eind van dat monitoringsprogramma in 2020 is geconstateerd dat de verwachte kwaliteitsverbetering niet optreedt of althans niet kan worden aangetoond.
In april 2022 legden we een alternatieve invulling van de compensatie voor aan de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Parallel hieraan heeft de rechter een verzoek van de natuur- en milieuorganisaties toegewezen waarin wordt aangestuurd op een andere oplossing. Het betreft een oplossing waar zowel de visserij, het ministerie van LNV als wij ons om uiteenlopende redenen niet in kunnen vinden. Daarom zijn we in beroep gegaan. Voor ons zit de zorg er vooral in dat er geen aanwijzingen zijn dat de door de rechter voorgestelde oplossingsrichting ook daadwerkelijk tot (meetbare) kwaliteitsverbetering zal leiden. De minister voor Natuur en Stikstof startte medio 2023 een nieuwe poging om met de meest betrokken stakeholders (natuur- en milieuorganisaties, visserij en Havenbedrijf Rotterdam) tot een pakket aan maatregelen te komen dat voor iedereen voldoende winst biedt. Na intensieve gesprekken met alle stakeholders kondigde de minister van Natuur en Stikstof eind 2023 aan hierover binnenkort een beslissing te nemen.